ما از راههاي مختلفي آب بدن خود را تامين ميکنيم: نوشيدن نوشيدنيها، مصرف ترکيبات مواد غذايي و فعل و انفعالات درون بدن. از جمله نوشيدنيها آبهاي بطري است که در سالهاي اخير جايگاه زيادي بين مردم پيدا کرده است. با توسعه صنايع بستهبندي، استفاده از بطريهاي ساخته شده از پليوينيلکلرايد، پلياتيلن و ترکيباتي از اين دست در صنايع غذايي افزايش يافته است. آبهاي معدني از جمله محصولاتي هستند که در قالب اين بطريها به بازار عرضه ميشوند. آب داخل بطريها اين اطمينان خاطر را به مصرفکننده ميدهد که محصولي سالم را مصرف ميکند؛ اين در حالي است که بعضي از اين قبيل محصولات از کيفيت کافي برخوردار نيستند.
چرا مردم آب بطريها را به ديگر آبهاي موجود ترجيح ميدهند؟
از ديدگاه مصرفکننده آب بطري طعم و مزه بهتري نسبت به آب لوله کشي دارد که اين مساله ميتواند به دليل محتواي املاح و نوع فرآيند توليد آن باشد، سبک بودن اين نوع ظروف و سهولت حمل آن از ديگر مزيتهاي اين نوع آبها است. براي ضد عفوني کردن اين نوع آبها از روش کلر زدن استفاده نميشود و در عوض از روشهايي مثل اشعه مادون قرمز، فيلتراسيون و روش ضد عفوني کردن با ازن استفاده ميشود. اين روشها با کيفيت مناسبي محتواي ميکروبي آب را از بين ميبرند در حالي که طعم خاصي در آب به جاي نميگذارند. بسياري از انواع آبهاي بطري که به آبهاي معدني نيز معروف هستند، محتواي املاحي بالايي دارند. کلسيم، منيزيم و ديگر املاحي که در اين نوع آبها وجود دارند ميتوانند تا حدودي تامين کننده نيازهاي بدن به اين نوع املاح باشند.
استفاده از آبهاي بطري با چه خطراتي همراه است؟
محتواي فلورايد بيشتر آبهاي بستهبندي شده در بطري پايين است در حالي که اين ماده براي سلامت دندانها و استخوانها ضروري و آب منبع مناسبي براي تامين آن است. منابع استحصال اين آبها، به ويژه انواعي که از آبهاي پايين دست تهيه ميشوند، در معرض آلوده شدن با انواع آفتکشها هستند. بستهبندي کردن آب داخل بطري اين اطمينان را به مصرفکننده ميدهد که محصولي سالم را مصرف ميکند. اين در حالي است که ممکن است بعضي از محصولات از کيفيت کافي و استاندارد لازم برخوردار نباشند و توليدکنندگان آنها بسياري از استانداردها را رعايت نکرده نباشند. بعضي از اين محصولات از محتواي سديم، نيترات، نيتريت، سرب، کادميوم و جيوه بالايي برخوردارهستند بهعنوان مثال در بعضي موارد مقدار سديم آنها بيش از 10 ميليگرم در ليتر است و با توجه به اينکه دريافت سديم، نيترات و نيتريت به دليل استفاده از غذاهاي حاضري معمولا در رژيم غذايي افراد بالا است بنابراين توصيه ميشود هنگام خريد به برچسب اين محصولات دقت زيادي شود.
نوع بستهبندي اين محصولات خود ميتواند سلامتي افراد را تهديد کند، که به دو صورت ميتوان به آن پرداخت: 1) استفاده از بطريهاي نامرغوب و غيراستاندارد، 2) وارد شدن ترکيبات پليمري مورد استفاده در ظروف به داخل آن. وارد شدن ترکيبات پليمري مورد استفاده در ساخت ظروف pvc و pet به داخل آب ميتواند سرطانزا باشد، ضمن اينکه در دماي بالاتر ورود اين مواد به داخل آب شدت بيشتري پيدا ميکند و هرچه از زمان توليد محصول بيشتر گذشته باشد ميزان بيشتري از اين مواد در آن حل خواهد شد. بنابراين توصيه ميشود هنگام خريد به زمان توليد و ترکيبات محصول دقت و محصول در محل مناسبي نگهداري شود.
يخ بستن يا فريز کردن آب درون بطري مشکلي ايجاد ميکند؟
يخ بستن آب درون بطري موجب ايجاد ترکيبات سرطانزا ميشود و نبايد درجه خنک کردن بطري تا ميزان يخ بستن محتواي بطري کاهش پيدا کند.
نظر شما در رابطه با پر کردن مجدد بطريهاي آب آشاميدني و معدني با آبهاي شهري يا موادي مثل آبغوره، آبليمو و نگهداري آنها در يخچال چيست؟
در اين موارد تاکيد ميشود نه تنها از اين شيشههاي خالي براي خنک کردن و يخ بستن آب استفاده نشود بلکه از نگهداري موادي که خواص اسيدي يا بازي دارند مثل ترشي و سرکه خودداري شود چرا که موجب شروع فعل و انفعالاتي با ديواره بطري ميشود که خطرآفرين و سرطانزا است.
در بسياري از مغازهها آبهاي بطري پشت شيشههاي مغازه طوري قرار گرفتهاند که در معرض تابش مستقيم آفتاب هستند در اين موارد مشکلي ايجاد نميشود؟
گرما و تابش مستقيم نور آفتاب واکنش بين محتويات بطري و جداره آن را افزايش ميدهد، که اين امر موجب انتقال ترکيبات جدار بطري به درون مواد داخل آن ميشود که زمينه افت کيفيت و فساد مايعات را فراهم ميکند.
چرا بعضي از مواقع به آب بطريها گاز دياکسيدکربن اضافه ميکنند؟
با افزايش گاز دياکسيدکربن آب خوشخوراکتر ميشود، منتها استفاده از اين آبهاي گازدار خالي از اشکال نيست. از يک طرف موجب صدمه به ميناي دندان ميشود و از طرف ديگر براي افرادي که بيماري ريفلاکس يا نفخ دارند توصيه نميشود.